Seminarium związane z promocją wydanej z okazji 650-lecia UJ Jubileuszowej Księgi Nauk Politycznych

11 maja 2016 r. w Librarii Collegium Maius Uniwersytetu Jagiellońskiego obyło się uroczyste seminarium związane z promocją Jubileuszowej Księgi Nauk Politycznych. Monografia pod redakcją prof. dr. hab. Andrzeja Zięby ukazała się nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Jagiellońskiego i stanowi formę uhonorowania najwybitniejszych postaci uniwersyteckiego środowiska nauk politycznych. Składa się na nią czterdzieści, napisanych głównie przez samodzielnych pracowników naukowych Instytutu Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych UJ, biogramów uczonych, którzy swoją aktywnością na różnych płaszczyznach – organizatorskiej, konceptualnej, programowej – wywarli największy wpływ na krakowską szkołę nauk politycznych od 1801 r.

Seminarium zostało zorganizowane przez Instytut Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych UJ we współpracy z Wydziałem Studiów Międzynarodowych i Politycznych UJ. Wzięli w nim udział przedstawiciele przyszłych i obecnych władz rektorskich: prof. dr hab. Dorota Malec oraz prof. dr hab. Andrzej Mania, Dziekan Wydziału Prawa i Administracji UJ prof. dr hab. Krystyna Chojnicka, Prodziekan Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych UJ prof. dr hab. Ewa Bujwid-Kurek, Prezydent Miasta Krakowa prof. dr hab. Jacek M. Majchrowski, Prezes Polskiego Towarzystwa Nauk Politycznych oddział w Krakowie prof. dr hab. Jan Tkaczyński oraz liczne grono zaproszonych gości. Znaleźli się wśród nich profesorowie WSMiP UJ oraz WPiA UJ, doktorzy habilitowani, młodsi pracownicy nauki oraz doktoranci.

Przybyłych gości przywitał Dyrektor Instytutu Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych UJ dr hab. Robert Kłosowicz, prof. UJ. Gospodarz uroczystości podziękował autorom Księgi za trud włożony w napisanie tekstów. Następnie zabrał głos  Prorektor ds. dydaktyki UJ prof. Andrzej Mania. Zwrócił uwagę na duże znaczenie, jakie wydana publikacja ma dla integracji międzypokoleniowej środowiska badaczy zajmujących się naukami politycznymi. Podziękował inicjatorowi wydania monografii i jej redaktorowi prof. Andrzejowi Ziębie a także władzom Instytutu oraz Wydziału za wsparcie tej inicjatywy. Na znaczenie przekazywania wiedzy i tradycji kolejnym pokoleniom zwrócił uwagę Prezydent Miasta Krakowa prof. Jacek M. Majchrowski, który stwierdził, że taka inicjatywa wydawnicza stanowi doskonałą przeciwwagę dla niepokojącej tendencji dezawuowania wszelkich autorytetów. W tym kontekście przytoczył fragment wiersza Adama Asnyka Do młodych: „(…) Ale nie depczcie przeszłości ołtarzy,/ Choć macie sami doskonalsze wznieść; / Na nich się jeszcze święty ogień żarzy, / I miłość ludzka stoi tam na straży,/ I wy winniście im cześć!"

Prowadzący seminarium prof. dr hab. Krzysztof Pałecki nawiązując do wątku przekazywania wiedzy i tradycji kolejnym pokoleniom postulował, aby Jubileuszowa Księga Nauk Politycznych nie stała się jednorazową ideą, a przedsięwzięciem żywym, polegającym na ciągłym poszerzaniu zawartych w niej biogramów oraz inspirowaniem się nimi w dalszych badaniach i dydaktyce. Następnie prof. K. Pałecki - będący jednocześnie pierwszym czytelnikiem Księgi - zaprezentował fragment swojej recenzji: „Wybrano czterdzieści, bezdyskusyjnie najznakomitszych postaci uczonych działających od połowy wieku dziewiętnastego, od zalążka akademickich nauk politycznych, aż do lat dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia. Uczonych, działaczy i polityków czynnych – co prawda – głównie w Alma Mater Jagiellonica, ale promieniujących swoimi osiągnięciami na wszystkie ośrodki myśli politycznej i poza te granice. Potencjalny czytelnik, wykładowca, badacz, student, polityk, ktokolwiek, komu sprawy polityczne nie są z wielorakich przyczyn obojętne, otrzymuje w tym dziele oryginalny zbiór biografii tych <<największych>>, wytyczających szlaki prowadzące do wiedzy politycznej, biografii nasyconych bogato faktami z ich życia, z ich akademickich curricula, ale przede wszystkim ukazujących materie i rozmiary ich naukowej twórczości. Jubileuszowa Księga Nauk Politycznych – w takim ujęciu, opracowaniu i rozmiarach – jest wyjątkowo potrzebna do zwalczania – niekoniecznie przez nich zawinionej – a ciążącej na dzisiejszym, środowisku polskich politologów niewiedzy, <<małowiedzy>> o ich własnych intelektualnych korzeniach".

Redaktor naukowy monografii prof. Andrzej Zięba przypomniał, że nauki polityczne od 1801 r., czyli od początku akademickiego uprawiania umiejętności politycznych na Uniwersytecie Jagiellońskim, były związane z Wydziałem Prawa. Dopiero dwa wieki później – tj. 1 października 2001 roku – Instytut Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych UJ opuścił struktury Wydział Prawa i Administracji UJ i rozpoczął działalność naukowo-dydaktyczną w ramach powstałego w tym samym czasie Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych UJ. Prof. A. Zięba stwierdził, że nauki polityczne na Uniwersytecie Jagiellońskim stworzyli prawnicy wspomagani w tym przedsięwzięciu przez przedstawicieli historii, socjologii, filozofii i filologii. Wyrazem tego jest liczba tekstów w opracowaniu dotycząca prawników - trzy czwarte z czterdziestu biogramów zostało poświęcone profesorom prawa. Redaktor Jubileuszowej Księgi Nauk Politycznych przekonując o zasadności wydania monografii zauważył, że zostało opublikowanych wiele wartościowych monografii, w których znajdują się biogramy profesorów uwzględnionych również w prezentowanym tomie, np. Złota Księga Wydziału Prawa i Administracji czy Konstytucjonaliści polscy 1918-2011. Jednak, jak stwierdził, nie skupiono się w nich w dostatecznym stopniu na wkładzie i dokonaniach tych uczonych na niwie nauk politycznych. Następnie prof. A. Zięba złożył podziękowania autorom biogramów, komitetowi redakcyjnemu w składzie: prof. prof. Robert Kłosowicz, Jacek M. Majchrowski, Andrzej Mania, Bogdan Szlachta, w tym kontekście wspominając również śp. prof. Wiesława Kazuba-Ciembroniewicza – członka komitetu i autora biogramu o Konstantym Grzybowskim. Osobne podziękowania skierował w stronę sekretarzy komitetu: dr. hab. Grzegorza M. Kowalskiego oraz dr. Bartosza Włodarskiego.

W dyskusji nad monografią wzięło udział wielu gości, którzy podkreślali nie tylko jej dużą wartość poznawczą, ale również znaczenie, jakie może mieć na integrację środowiska badaczy zajmujących się naukami politycznymi – integrację międzypokoleniową oraz integrację międzyinstytucjonalną. O tej drugiej świadczy udział w uroczystości przedstawicieli zarówno Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych UJ, jak i Wydziału Prawa i Administracji UJ. Nie może to dziwić z uwagi na dwustuletnią tradycję akademickiego uprawniania nauk politycznych na Wydziale Prawa. Dziekan Wydziału Prawa i Administracji UJ prof. dr hab. Krystyna Chojnicka podkreśliła, że współcześnie taka współpraca obu wydziałów wynika nie tylko ze wspólnego dziedzictwa, ale stanowi również realną potrzebę, ponieważ nie sposób oddzielić od siebie uprawiania nauk prawnych i nauk politycznych bez szkody dla każdej z nich.
 

Mateusz Kolaszyński

fot. Anna Wojnar