Bezpieczeństwo narodowe we współczesnym świecie

20 maja 2015 roku odbyła się trzecia z cyklu debat organizowanych na Wydziale Studiów Międzynarodowych i Politycznych UJ. Instytutu Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych był reprezentowany przez dr hab. Artura Gruszczaka, prof. UJ, który wystąpił w roli prelegenta oraz przez dr hab. Marka Czajkowskiego, który moderował dyskusję. Udział w debacie wzięli także goście spoza Wydziału – wybitni specjaliści w zakresie bezpieczeństwa: gen. prof. dr hab. Bolesław Balcerowicz z Instytutu Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego oraz dr hab. Jarosław Gryz, prof. AON z Instytutu Bezpieczeństwa Państwa Akademii Obrony Narodowej.

W trakcie debaty poruszano zagadnienia związane z podstawami i determinantami polityki bezpieczeństwa państwa. Przedmiotem rozważań była też trafność różnych teorii i koncepcji z dziedziny bezpieczeństwa i stosunków międzynarodowych (m. in. zderzenie cywilizacji, virtual war, neue Kriege, wojny hybrydowe, teorie zwycięstwa, koncepcja Wallensteina, koncepcja  Kagana). Zwrócono uwagę na fakt, że współcześnie bezpieczeństwu nadaje się nowy wymiar. Nie jest ono rozumiane wyłącznie w kategoriach terytorialnego bezpieczeństwa państwa. W coraz większym stopniu należy brać pod uwagę zagrożenia, których przezwyciężenie wykracza poza możliwości poszczególnych państw (nierówności ekonomiczne, konflikty religijne, rozwój demograficzny, migracje międzynarodowe, zorganizowana przestępczość, handel bronią i narkotykami czy cyberprzestępczość).

W drugiej części do debaty włączyła się licznie zgromadzona publiczność. Wiele pytań dotyczyło zdolności samoobrony polskiego społeczeństwa – inkluzji czynnika społecznego (obywateli, organizacji pozarządowych) we wzmacnianie potencjału obronności państwa. Poruszano też kwestie związane z zagrożeniami dla bezpieczeństwa Polski, perspektywami utworzenia europejskiej armii, zagrożeniami wynikającymi z procesów międzynarodowych migracji,  rozwojem sytuacji w Federacji Rosyjskiej oraz ewentualnym zwiększeniem obecności wojsk NATO w Polsce.

Opracowała: Beata Kosowska-Gąstoł

fot. Kamil Jasnos