Konferencja pt. „NATO: Crisis assessment and management"

W dniach 15-17 października 2014 roku miało miejsce wydarzenie naukowe, składające się z konferencji, warsztatów oraz seminarium eksperckiego, pod wspólnym tytułem: NATO: Crisis Assessment and Management. Zostało ono zorganizowana przez Centrum Operacji Specjalnych - Dowództwo Komponentu Wojsk Specjalnych, Instytut Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych UJ oraz Koło Naukowe Bezpieczeństwa Narodowego UJ. Wszystkie wykłady, zajęcia i dyskusje w całości były prowadzone w języku angielskim i zebrały przedstawicieli instytucji wojskowych oraz świata akademickiego z Polski, USA oraz szeregu innych państw europejskich. W spotkaniach wzięli także udział studenci programu ERASMUS z krajów europejskich studiujący na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz grupa stypendystów (żołnierzy amerykańskich) programu Olmsted studiujących na europejskich uczelniach.

Pierwszego dnia, w murach Audytorium Maximum Uniwersytetu Jagiellońskiego uczestnicy wysłuchali sześciu wykładów szkoleniowych, w całości wygłoszonych przez oficerów COS-DKWS, dotyczących procedur NATO w zakresie zarządzania kryzysowego i planowania przebiegu międzynarodowych interwencji militarnych w oparciu o Dyrektywę Planowania Kompleksowych Operacji (Comprehensive Operations Planning Directive).

Wydarzenie o godzinie 9:00 zostało otwarte przez Prorektora ds. dydaktyki - prof. dr. hab. Andrzeja Manię. Następnie głos zabrał dr hab. Artur Gruszczak, prof. UJ. oraz płk Marcin Szymański – Szef Sztabu COS-DKWS, który przypomniał o owocnej współpracy, trwającej od 2012 roku, pomiędzy siłami specjalnymi a Uniwersytetem Jagiellońskim.

Pierwszy z prelegentów, płk Marcin Szymański swoje wystąpienie poświęcił wstępowi do strategii i koncepcji kompleksowego zarządzania oraz wyjaśnił problemy i złożoność kryzysów mających obecnie miejsce na świecie. Kolejny referat, wygłoszony przez ppłk. Emila Sztukę, opisał bardzo skomplikowany i wieloetapowy proces planowania operacji zbrojnych zgodnie z procedurami NATO. Ppłk Grzegorz Putyra poruszył problem przygotowania środowiska operacyjnego podczas zarządzania kryzysem, a następny prelegent, płk Mieczysław Bieniek, wyjaśnił i poddał analizie kwestię właściwej oceny na etapie planowania takiego zagadnienia jak „ośrodków ciężkości" (centers of gravity). W dalszej części, ppłk Emil Sztuka omówił tematykę struktury i sposobu przeprowadzania wyznaczania celów i zadań podczas przeprowadzania operacji. Ostatnim referatem konferencji było wystąpienie mjr. Adama Hofmana poświęcone zagadnieniu ewaluacji i skuteczności prowadzonej operacji.

Drugiego dnia odbyły się warsztaty, podczas których przed studentami i kadetami postawiono zadanie zaplanowania przebiegu międzynarodowej operacji zbrojnej w fikcyjnym państwie (Nadus), zdestabilizowanym przez konflikt zbrojny, którego źródeł można było doszukiwać się w problemach o podłożu politycznym, religijnym, etnicznym i ekonomicznym. W warsztatach udział wzięło kilkudziesięciu studentów INPiSM UJ, kadeci z Terezjańskiej Akademii Wojskowej w Austrii oraz amerykańscy wojskowi przebywający obecnie na stypendium naukowym Olmsted w Polsce, jak i w innych krajach Europy. Warsztaty rozpoczęły się o godz. 9:00 wprowadzeniem do konfliktu i zadań, poprowadzonym przez kpt. Kamila Czopa, po którym członkowie czterech syndykatów udali się do sal, gdzie pracowali pod nadzorem doktorantów INPiSM UJ oraz oficerów z COS-DKWS nad analizą scenariusza kryzysowego. O godzinie 14:30 uczestnicy ponownie zebrali się w Audytorium Maximum UJ w celu przedstawienia wyników swoich prac, które następnie zostały poddane ocenie płk. M. Szymańskiego i pozostałych oficerów COS-DKWS. Prowadzący zgodnie ocenili poziom opracowania scenariuszy jako wysoki. Drugi dzień zakończył się wręczeniem certyfikatów ukończenia warsztatów przez płk. M. Szymańskiego i dr. Michała Matyasika – koordynatora naukowego konferencji.

Trzeciego dnia, w sali imienia M. Bobrzyńskiego w Collegium Maius – najstarszym budynku UJ, o godz. 9:00 rozpoczęło się seminarium eksperckie. Po otwarciu seminarium przez dr. M. Matyasika, jako pierwsza głos zabrała Agata Mazurkiewicz, doktorantka INPiSM UJ, która wygłosiła referat na temat doktryny kompleksowego podejścia w ujęciu NATO, ONZ i Unii Europejskiej. Drugi z prelegentów, ppłk Kim Matzen z Międzynarodowego Korpusu Północno-Wschodniego ze Szczecina poruszył problem i złożoność kompleksowego podejścia do rozwiązywania sytuacji kryzysowych na poziomie korpusów. Kolejny ekspert, ppłk Mariusz Zacharzewski z Centrum Doktryn i Szkolenia Sił Zbrojnych RP w Bydgoszczy, referat poświęcił kluczowym założeniom koncepcji komunikacji strategicznej Polskich Sił Zbrojnych. Następne wystąpienie dotyczyło pomocy humanitarnej i działalności Cywilno-Militarnego Centrum Operacyjnego przy 353 Dowództwie ds. współpracy cywilno-wojskowej z siedzibą w Nowym Yorku, wygłoszone przez ppłk. Johna J. Evansa oraz kpt. Michaela McShane. W dalszej części seminarium, zagadnienia związane z zastosowaniem doktryny działań przeciwrebelianckich na przykładzie operacji „Trwała Wolność" w Afganistanie przedstawił mjr Timothy J. Bronder z Sił Lotniczych USA, a obecnie stypendysta Olmsted na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Kolejny referat, wygłoszony przez mgr Aleksandrę Zamojską – cywilnego pracownika Wojska Polskiego w Afganistanie w 2009 i 2013 r. dotyczył problemów i projektów mających na celu realizację postulatów równości płci w Afganistanie. Następnie referat wygłosił por. Iwo Alwa Listewnik z 12 brygady Zmechanizowanej ze Szczecina, którego temat wystapienia poświęcił zagadnieniu tzw. „dobrego zarządzania" i jego realizacji przez społeczność międzynarodową w państwach dysfunkcyjnych. Seminarium zamknął swym wystąpieniem ppłk. Marek Klimasara z Centrum Przygotowań do Misji Zagranicznych w Kielcach, który opisał doświadczenia Zespołów ds. Odbudowy Prowincji działających w prowincji Ghazni w Afganistanie.

Seminarium eksperckie zakończyło się w godzinach popołudniowych. Wszyscy uczestnicy, zarówno ze środowiska cywilnego jak i wojskowego, zgodnie podkreślili wysoki poziom wystąpień oraz wyrazili nadzieję na dalszą współpracę w przyszłości.

Piotr Bernacki, Michał Matyasik